Horizon Europe: nieuw kader voor Europese financiering van R&D-projecten

De Europese Unie investeert al jaren in onderzoek en technologische ontwikkeling. De basis voor die innovatiesubsidies wordt neergelegd in een belangrijk document: het kaderprogramma. Het meerjarenprogramma voor het tijdvak 2021-2027 heet Horizon Europe (opvolger van Horizon 2020) en legt een nieuwe basis voor alle Europese subsidies voor innovaties en R&D-werkzaamheden. Rondom het Horizon Europe-programma publiceert PNO dit jaar een serie artikelen, die uitgebreid ingaan op de verschillende aspecten van het programma. Deze week gaan we in op de algemene structuur.

Wanneer gaat Horizon Europe van start?

Op dinsdag 2 februari heeft de Europese Commissie al het nieuwe Horizon Europe programma gelanceerd. Het programma heeft een budget van ruim 95 miljard euro voor onderzoek en innovatie in de Europese Unie en Geassocieerde Landen voor de periode 2021-2027. De lancering was vooral symbolisch, want naar verwachting publiceert de Commissie de eerste Werkprogramma’s – met de geplande subsidieoproepen voor de eerste twee jaar van Horizon Europe – op 15 april 2021.

Wat is de structuur van Horizon Europe?

Hoe zat het ook alweer met het nieuwe Horizon Europe? Het Horizon Europe programma voor de periode 2021-2027 krijgt een structuur met drie pijlers. We zetten ze voor u samen met de definitieve budgetten op een rij :

  • Pijler 1 ‘Excellent Science’  (budget: 25,011 miljard euro) bestaat uit de volgende onderdelen met bijbehorende deelbudgetten:
    o European Research Council (16,003 miljard euro)
    o Marie Skłodowska-Curie Actions (6,602 miljard euro)
    o Research infrastructures (2,406 miljard euro)
  • Pijler 2 ‘Global Challenges and European Industrial Competitiveness’ (budget: 53,516 miljard euro) bestaat uit de volgende onderdelen:
    o cluster ‘Health’ (8,246 miljard euro)
    o cluster ‘Culture, Creativity and Inclusive Society’ (2,280 miljard euro)
    o cluster ‘Civil Security for Society’ (1,596 miljard euro)
    o cluster ‘Digital, Industry and Space’ (15,349 miljard euro)
    o cluster ‘Climate, Energy and Mobility’ (15,123 miljard euro)
    o cluster ‘Food, Bioeconomy, Natural Resources, Agriculture and Environment’ (8,952 miljard euro)
    o Joint Research Centre (1,970 miljard euro)
  • Pijler 3 ‘Innovative Europe’ (budget: 13,598 miljard euro) bestaat uit de volgende onderdelen:
    o European Innovation Council (10,105 miljard euro): hieronder valt onder meer het populaire EIC Accelerator programma (al gepubliceerd)
    o European Innovation Ecosystems (528 miljoen euro)
    o European Institute of Innovation and Technology (2,965 miljard euro)
  • Onderdeel ‘Widening participation and Strengthening the European Research Area’ (budget: 3,393 miljard euro) bestaat uit de volgende onderdelen:
    o ‘widening participation and spreading excellence’ (2,955 miljard euro)
    o ‘reforming and enhancing the European R&I System’ (438 miljoen euro)

Bron: Europese Commissie

Vijf missies

Behalve drie pijlers kent het nieuwe Horizon Europe ook vijf specifiek geïdentificeerde missies die integraal onderdeel uitmaken van het programma. Deze onderzoeks- en innovatiemissies hebben tot doel oplossingen te bieden voor enkele van de grootste uitdagingen waarvoor de wereld zich gesteld ziet. Elke missie is een mandaat om een dringende uitdaging in de samenleving op te lossen binnen een bepaald tijdsbestek en budget.

De vijf missies met enkele van hun doelstellingen voor 2030 zijn:

  • Aanpassing aan klimaatverandering, met inbegrip van maatschappelijke transformatie: Europa voorbereiden op de aanpak van klimaatverstoringen
  • Kanker: meer dan drie miljoen levens gered , langer en beter leven, een grondig begrip van kanker krijgen
  • Gezonde oceanen, zeeën, kust- en binnenwateren: het schoonmaken van zee- en zoetwater, herstel van aangetaste ecosystemen en habitats
  • Klimaatneutrale en slimme steden: honderd Europese steden ondersteunen en laten zien dat zij in 2030 een systematische transformatie naar klimaatneutraliteit hebben ondergaan
  • Gezondheid van de bodem en voedsel: minstens 75% van alle bodems in de EU zijn gezond voor voedsel, mensen, natuur en klimaat.

Wat weten we over de inhoud?

Het Horizon Europe Programme is nog niet helemaal definitief. Op dit moment circuleren er zogenaamde ontwerp-Werkprogramma’s (‘drafts’) die nog definitief gemaakt moeten worden. De meeste programma’s zijn al zeer ver uitgewerkt en besteden extra aandacht aan de COVID-19 crisis.

Wat we nu al (onder voorbehoud) weten:

  • cluster ‘Health’ 
    Thema’s zijn: gezond blijven in een snel veranderende samenleving; leven en werken in een gezondheidsbevorderende omgeving; bestrijding van ziekten en vermindering van de ziektelast; zorgen voor toegang tot innovatieve, duurzame en kwalitatief hoogwaardige gezondheidszorg; het volledige potentieel van nieuwe instrumenten, technologieën en digitale oplossingen voor een gezonde samenleving benutten; een innovatieve, duurzame en wereldwijd concurrerende gezondheidsindustrie in stand houden
  • cluster ‘Civil security for society’
    Thema’s zijn: bestrijding van misdaad en terrorisme; grensbeheer;  bescherming van de infrastructuur; cyberveilgheid; een rampbestendige samenleving voor Europa; ondersteuning van veiligheidsonderzoek en -innovatie.
  • cluster ‘Digital, Industry and Space’
    Thema’s zijn: klimaatneutrale, circulaire en gedigitaliseerde productie; een gedigitaliseerde, hulpbronnenefficiënte en veerkrachtige industrie; toonaangevende data- en computertechnologieën in de wereld; digitale en opkomende technologieën voor het concurrentievermogen en geschikt voor de Green Deal; strategische autonomie bij de ontwikkeling, de inzet en het gebruik van wereldwijde ruimtevaartinfrastructuren, -diensten, -toepassingen en -gegevens; mensgerichte en ethische ontwikkeling van digitale en industriële technologieën.
  • cluster ‘Climate, Energy and Mobility’
    Thema’s zijn: klimaatwetenschappen en reacties; sectoroverschrijdende oplossingen (waaronder ‘concurrerende en duurzame Europese waardeketen voor batterijen’ en ‘slimme en duurzame gemeenschappen en steden’); duurzame, veilige en concurrerende energievoorziening; efficiënt, duurzaam en inclusief energiegebruik; schone en concurrerende oplossingen voor alle vervoerswijzen; veilig en veerkrachtig vervoer en slimme mobiliteitsdiensten voor passagiers en goederen.
  • cluster ‘Food, Bioeconomy, Natural Resources, Agriculture and Environment’
    Thema’s zijn: biodiversiteit en ecosysteemdiensten; eerlijke, gezonde en milieuvriendelijke voedselsystemen van de primaire productie tot aan de consumptie; circulaire economie en bio-economie; schoon milieu en geen vervuiling; land, oceanen en water voor klimaatactie; veerkrachtige, inclusieve, gezonde en groene plattelands-, kust- en stadsgemeenschappen; veerkrachtig, inclusief, gezond en innovatief bestuur, milieuwaarnemingen en digitale oplossingen ter ondersteuning van de Green Deal.

Systematiek Horizon Europe

De subsidiesystematiek van Horizon Europe blijft in grote lijnen dezelfde als die van Horizon 2020. Zo blijft er subsidie beschikbaar voor de volgende projctcategorieën (‘acties’):

  • Research and Innovation Action (RIA): financiering van onderzoeksprojecten voor het aanpakken van duidelijk omschreven uitdagingen, die kunnen leiden tot de ontwikkeling van nieuwe kennis of een nieuwe technologie (subsidiepercentage 100%)
  • Innovation Action (IA): financiering is meer gericht op activiteiten die dichter bij de markt staan. Bijvoorbeeld het maken van prototypes; het testen, demonstreren en opschalen van producten of diensten als deze gericht zijn op de productie van nieuwe of verbeterde producten of diensten (subsidiepercentage 70% voor commerciële organisaties)
  • Coordination and Support Action (CSA): financiering heeft betrekking op de coördinatie en het opzetten van netwerken van onderzoek en innovatieprojecten, -programma’s en -beleid (subsidiepercentage 100%).

Andere onderdelen van het nieuwe programma bevatten echter belangrijke wijzigingen ten opzichte van Horizon 2020, zoals nieuwe structuren voor het werkprogramma, het gebruik van vereenvoudigde kostenvormen, nieuwe modaliteiten voor het indienen en evalueren van voorstellen en een nieuw Grant Agreement.

Welke organisaties maken kans op Horizon Europe subsidie?

In principe staat het Horizon Europe programma open voor alle soorten organisaties uit de EU-lidstaten of Geassocieerde Landen. Van mkb, universiteiten en onderzoeksorganisaties tot en met grootbedrijf. Maar de lat ligt hoog en alleen de beste (lees: zeer innovatieve) projecten krijgen subsidie. Bovendien is bij veel ‘calls’ samenwerking van minimaal drie partijen uit drie verschillende EU- of Geassocieerde Landen vereist. PNO helpt u met zijn uitgebreide Europese netwerk graag met het vinden van aanvullende partners voor uw projectconsortium.

Meer weten?

Wij volgen de ontwikkelingen binnen Horizon Europe op de voet en informeren u meteen zodra er nieuwe ontwikkelingen zijn. Volgende week in deze artikelserie: Cluster 5 Climate and Energy.

Met bijna duizend ingediende projecten en een slagingspercentage van ruim twee keer het marktgemiddelde in Horizon 2020, zijn we u in het Horizon Europe programma ook weer graag van dienst. Heeft u vragen over Horizon Europe of wilt u meer weten over een specifiek thema? Meld u hieronder aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte. Of neem direct contact op met onze experts. Bel 088-838 13 81 of stuur een bericht:






    * = verplicht veld.

    Ja, ik wil de wekelijkse subsidienieuwsbrief ontvangen

    Ja, ik accepteer het   Privacy Statement