Energie- en Klimaattransitie: mijlpalen in 2020 en 2021
Op weg naar een beter klimaat zet ons land in 2020 en 2021 een paar grote stappen. Met als grote mijlpalen dit jaar het opstellen van de concepten voor de Regionale Energiestrategieën (RES’en), de ‘Rijksvisie marktontwikkeling voor de energietransitie’, de presentatie van de eerste ‘Klimaatnota’ (in oktober), en de eerste openstelling van de nieuwe SDE++ subsidie (in november). Belangrijke mijlpalen in 2021 worden onder meer: het van kracht worden van de CO2-heffing voor de industrie, de presentatie van de definitieve RES’en en het vaststellen van de gemeentelijke ‘Transitievisies’.
SDE++ als belangrijk subsidie-instrument voor klimaatdoelen
Het belangrijkste subsidie-instrument op weg naar een beter klimaat wordt de SDE++ subsidie. Hoofddoel van die regeling is het bereiken van 49% emissiereductie in 2030 en de bijbehorende kosteneffectiviteit. De SDE++ is een nieuw en breder vervolg op de eerdere SDE+ regeling, met niet alleen subsidies ter stimulering van hernieuwbare energieproductie, maar ook andere industriële CO2-reducerende technieken. In november 2020 gaat de eerste aanvraagronde van start, met een budget van 5 miljard euro. De publicatie van de regeling wordt op korte termijn verwacht, en zal dan meer duidelijkheid scheppen over de nieuwe subsidiecategorieën (zoals aquathermie, wind, CCS, elektrolyse en elektrische boilers).
Begin 2021 wordt opnieuw gekeken naar verdere verbredingen van de SDE++. Dan worden mogelijk nog andere kosteneffectieve CO2-besparende technieken toegevoegd. De SDE++ ronde van 2021 staat gepland in najaar 2021, met waarschijnlijk ook weer een budget van 5 miljard euro.
Subsidie voor verduurzaming van de industrie, nieuwe tender groene waterstof
De begrotingsplannen staan uiteraard ook stil bij de duurzaamheid van de Nederlandse industrie. Vanuit de klimaatenvelop wordt daarvoor in 2021 een bedrag beschikbaar gesteld van ruim 60 miljoen euro. Deze gelden worden ingezet voor:
- Waterstof: er komt 10 miljoen beschikbaar via de (meer generieke) DEI+ subsidieregeling, en bovendien een geheel nieuwe tenderregeling gericht op opschaling van de productiecapaciteit van groene waterstof. Dit wordt overigens ook een belangrijk onderdeel van het nieuwe Waterstofprogramma, dat hiervoor vanaf 2021 jaarlijks 35 miljoen zal uittrekken!
- CO2-reductie industrie: 35 miljoen voor pilot- en demonstratieprojecten ter versnelling van kosteneffectieve CO2-reductie in de industrie (vooral via de DEI+ regeling en de TSE-regeling voor haalbaarheidsstudies).
- CCUS: 15 miljoen voor het subsidiëren van haalbaarheidsstudies en pilots. Doel is om de toepassing van CCUS-technologieën te testen en te demonstreren (afvang, transport, hergebruik en opslag van CO2).
Industriebedrijven kunnen ook gebruik maken van de recente regeling voor ‘versnelde klimaatinvesteringen’ (ook bekend als VEKI-subsidie of VKI). Het aanvragen van deze subsidie kan zolang het budget reikt (tot uiterlijk medio december 2021). Er komt geen nieuwe VEKI-ronde in 2021.
Breed toepasbare subsidies voor de energiesector: DEI, HER, MOOI
Er zijn natuurlijk nog veel meer langlopende subsidieregelingen voor de energiesector. Hier geven we kort aan wat de begrotingsplannen melden over de belangrijkste regelingen:
- DEI+ subsidie: deze regeling verstrekt nu subsidies aan pilots en demonstraties van stevige klimaat- en energie-innovaties. De huidige aanvraagronde staat dit jaar open zolang het budget reikt. In 2021 komt er een nieuwe DEI+ ronde. Nieuw is dat de regeling in 2021 mogelijk ook subsidies gaat verstrekken voor demonstratieprojecten op het gebied van waterstof, CCUS en geavanceerde biobrandstoffen.
- de subsidieregeling HER+ is recent verruimd en verstrekt subsidies voor belangrijke innovaties die bijdragen aan de energietransitie (met de nadruk op kostenefficiency van nieuwe oplossingen). De subsidieronde is recent gestart. Het indienen van aanvragen kan zolang het budget reikt (en tot uiterlijk eind maart 2021). In 2021 start er ook weer een nieuwe aanvraagronde.
- MOOI-subsidie (rondom thema’s ‘Gebouwde Omgeving’, ‘Wind op Zee’, ‘Hernieuwbare Energie op Land’, en ‘Industrie’): de eerste aanvraagronde van 2020 krijgt pas een vervolg in 2022 (niet in 2021). Goed nieuws is er wel over het MOOI-budget: er komt 30 miljoen euro extra beschikbaar voor projecten binnen de huidige ronde, die vallen binnen het thema Gebouwde omgeving!
Overige subsidies en stimuleringsgelden: EFRO en SDS
Opvallend is ook het nieuws over de Nederlandse EFRO-programma’s. Dit zijn grote subsidieprogramma’s gericht op het stimuleren van regionale economieën). Momenteel wordt gewerkt aan een nieuwe programmaperiode 2021-2027 voor EFRO (en INTERREG). Er komt dan opnieuw veel aandacht voor innovaties die bijdragen aan de transitie naar een koolstofarme/ circulaire economie. In verband met de Coronacrisis wil het kabinet ook de huidige EFRO-programma’s met twee jaar verlengen, zo meldt de begroting. Het ministerie van EZK trekt daar in totaal 30 miljoen euro voor uit. Voor de nieuwe programmaperiode is dat in totaal 152 miljoen euro aan Nederlandse cofinanciering (in aanvulling op de Europese EFRO-gelden).
De scheepsbouwsector kan ook de komende jaren gebruik maken van de Subsidieregeling Duurzame Scheepsbouw (SDS). De regeling is gericht op innovaties die de scheepsbouw verduurzamen. De regeling gaat ook de komende drie jaar open voor aanvragers, met een subsidiebudget van 4,6 miljoen euro per jaar.
Meer weten?
De experts van PNO en EGEN zijn als eerste op de hoogte van alle nieuwe ontwikkelingen. Ze beschikken over een brede expertise op het gebied van innovatie, klimaat, energietransitie en relevante stimuleringsregelingen. Heeft u specifieke vragen of plannen die u hen graag voorlegt? Bel 088-838 13 81 of stuur een bericht:
