Kabinet neemt maatregelen voor extra CO2-reductie

De aanleiding: het Urgenda-vonnis

Nederland moet de CO₂-uitstoot in 2020 met 25% verminderen ten opzichte van 1990, zo bepaalde de rechtbank Den Haag in de Urgenda-zaak eind 2019. Om aan die dringende opgave te voldoen heeft het kabinet de afgelopen tijd een uitgebreid maatregelenpakket samengesteld. Vorige week werd het bekend gemaakt. Om welke nieuwe maatregelen gaat het precies?

Maatregelen voor het verduurzamen van woningen

Een aantal maatregelen heeft specifiek betrekking op het duurzamer maken van bestaande woningen:

• Woningbouwverenigingen: Het kabinet stelt 150 miljoen euro beschikbaar voor woningcorporaties die de komende jaren extra gaan investeren in het verduurzamen van hun woningen. Het geld wordt verdeeld via een nieuwe aanvraagronde van de Regeling Vermindering Verhuurderheffing Verduurzaming (RVV-V).
• Regeling Reductie Energiegebruik: Deze regeling (ook bekend als RRE) krijgt een extra bedrag van 150 miljoen euro. De subsidie is voor gemeenten die huiseigenaren stimuleren om kleine energiebesparende maatregelen te treffen in huis (zoals tochtstrips, radiatorfolie, LED-lampen enzovoorts).
• Retourpremie: Het inzamelen en recyclen van oude koel- en vrieskasten zal worden aangemoedigd door een speciale retourpremie. Daarbij wordt gedacht aan een financiële prikkel van minimaal 35 euro per ingeleverde koel- of vrieskast (als onderdeel van de AEEA-regeling voor afgedankte elektrische en elektronische apparatuur).

Maatregelen voor de energiesector

• Extra budget voorjaarsronde SDE+. Deze budgetverhoging was al eerder bekend gemaakt, en komt erop neer dat de SDE+ een extra subsidiebudget krijgt van 2 miljard euro (bovenop de eerdere 2 miljard). Nieuwe subsidieaanvragen kunnen er niet meer worden ingediend, want de regeling sloot op 2 april. Maar: met het extra budget kunnen natuurlijk wel flink meer subsidieaanvragen worden gehonoreerd.
• Kolencentrales: De elektriciteitsproductie met kolen zal eind 2020 worden ingeperkt. Er komt dan een passende nadeelcompensatie. De bedoeling is dat dit plan nog voor de zomer klaar is en dan wordt voorgelegd aan de Tweede Kamer.
• Reductie F-gassen: De IRT gaat strenger controleren op lekkages van koelinstallaties en op illegale handel in (synthetische) F-gassen. Daarnaast onderzoekt het kabinet of het huidige financiële instrumentarium extra aandacht moet schenken aan het stimuleren van natuurlijke koudemiddelen.

 Maatregelen voor de industriesector

• Maatregelen in de industrie: Het kabinet heeft verschillende industrieprojecten aangewezen die op korte termijn kunnen zorgen voor CO₂-reductie. Samen met een aantal bedrijven werkt het kabinet nu aan een aantal concrete maatregelen. Bijvoorbeeld rondom versnelde ombouw van installaties, procesoptimalisatie, en reductie van lachgasemissie.
• Actieplan Financiering Energiebesparing: Dit plan betreft het ondersteunen van de financiering van maatregelen met een grote impact op energiebesparing in de industrie. Er wordt met name gekeken hoe de financiering van grootschalige energiebesparingsprojecten in de industriesector kan worden versneld. Tegelijkertijd wil het kabinet de komende drie jaar 100 miljoen euro vrijmaken voor investeringen in duurzame energie door het mkb.

Maatregelen overige sectoren

• Circulaire maatregelen in de GWW: Dit betreft een ophoging van het budget dat al eerder was vastgelegd voor dit onderwerp. Het wordt ingezet voor onder meer het toepassen van nieuwe asfalt- of betonmengsels en gerecycled staal bij contracten van Rijkswaterstaat voor aanleg en onderhoud van infrastructuur.
• Biobased en gerecyclede plastics: Via deze maatregel wordt ingezet op meer toepassing van biobased en gerecyclede plastics (en betere kwaliteit van het gerecycled materiaal). Het gaat hier met name om de wettelijke verankering, en het verder uitbouwen van het Nederlandse en Europese Plastic Pact.
• LED in de glastuinbouw: Bedoeling is dat de bestaande EHG-regeling voor glastuinders wordt uitgebreid met een subsidie voor het vervangen van de SONT-verlichting in kassen door full spectrum LED-verlichting met een gelijke lichtopbrengst.
• Stikstof-aanpak in landbouwgebieden: Over dit onderwerp schreef het kabinet een uitgebreid plan dat onder meer ingaat op natuurbeheer-pakketten, het saneren van veehouderijen, stalmaatregelen. Belangstellenden verwijzen wij naar de download Voortgang Stikstofproblematiek. Hierin staan overigens ook enkele maatregelen die wat minder voor de hand liggen, bijvoorbeeld voor de industrie (aanpak Piekbelasters en herbezinning op de BBT-aanpak), de bouw (een pilotregeling rondom mobiele ‘zero emissie’ werktuigen), en de transportsector (Retrofit binnenvaart-katalysatoren, walstroomvoorzieningen voor de zeevaart, elektrisch taxiën van vliegtuigen).

Hoe nu verder?

Het nieuwe maatregelenpakket geeft vooral hoofdlijnen, en zal daarmee ook veel vragen oproepen. De ambities zijn echter duidelijk: op korte termijn bieden de nieuwe maatregelen zicht op een extra CO₂-reductie van meer dan 8 Mton. Samen met de al eerder aangekondigde maatregelenpakketten betekent dat een totaal reductie-effect van in potentie 11 tot 12 Mton. Minder helder is het kostenplaatje van het maatregelenpakket. Want niet alleen de extra CO₂-reductie is fors; fors zijn óók de bijbehorende kosten, zo stelt minister Wiebes. Het aanboren van aanvullende middelen acht het kabinet ongewenst, met het oog op de ‘overige urgente maatschappelijke opgaven’ (denk aan de Corona-crisis). Daarom worden de maatregelen voor een belangrijk deel betaald met geld uit de SDE-regelingen.

Tenslotte is het onzeker of de beoogde CO₂-reductie al in 2020 wordt bereikt. Het kabinet wil de uitvoering van de nieuwe maatregelen ‘per direct’ oppakken, maar heeft ook tijd nodig voor aanpassingen aan wet- en regelgeving en het doorlopen van staatssteunprocedures. Om die reden zal het volledige ‘reductiepotentieel’ van alle maatregelen vermoedelijk pas in 2021 worden gerealiseerd.

Meer weten over CO2-reductie?

Heeft u vragen over de bovenstaande maatregelen? Of wilt u weten of er andere subsidieregelingen zijn voor uw bedrijfsactiviteiten? De subsidiespecialisten van PNO hebben een breed overzicht van alle mogelijkheden! En natuurlijk zijn wij als eerste op de hoogte van nieuwe regelingen, nieuwe aanvraagrondes of andere subsidiekansen. Bel 088-838 13 81 of stuur een bericht: