Horizon 2020: innovatiewaardeketen verbeteren

We zijn ruimschoots halverwege het Horizon 2020-programma. Dit programma, dat begon in 2014, heeft al miljarden euro’s uitgegeven en duizenden organisaties geholpen om hun innovatiehorizon uit te breiden. Toch concluderen wij dat Horizon 2020 nog niet zo veel impact heeft als het zou kunnen hebben. Wij onderzochten het programma en kwamen tot de conclusie dat er drie sleutelfactoren zijn waarmee Horizon 2020 zijn effectiviteit kan vergroten. In deel 2 van deze serie: verbeter het proces van project naar resultaten.

Horizon 2020 en de innovatie-waardeketen

Horizon 2020 is opgezet om een impact te hebben op het Europese innovatielandschap. Hoewel het innovatief potentieel en de ambitie van het programma hun weerga niet kennen binnen Europa, lijdt Horizon 2020 ook aan verschillende inefficiënties. Wij zien die vooral in het proces van idee tot exploitatie, dat aan de basis staat van alle R&D- en innovatietrajecten. Deze ‘innovatie-waardeketen’ bestaat uit een aantal stappen:

  • Een idee wordt geboren en moet omgevormd worden tot een projectvoorstel.
  • Een project vindt plaats en levert resultaten op.
  • De resultaten van een project worden naar de markt gebracht.

Horizon 2020 stelt funding beschikbaar voor de meeste stappen in deze innovatie-waardeketen.

Problemen met grote, veelomvattende consortia

Als een project eenmaal is opgestart, is er één factor die beslist of een project zal leiden tot resultaten: het aantal partners in een consortium. De Europese Commissie vraagt vaak om een meerpartijenaanpak: een samenwerking van alle spelers binnen een waardeketen. Zeker als het gaat om het nastreven van nieuwe industriële of maatschappelijke standaarden. Wanneer zeer grote consortia echter niet aan banden worden gelegd door gedegen projectmanagement, lopen zij het risico om inefficiënt of zelfs ineffectief te worden. Daardoor falen veel projecten.

Beperk het aantal deelnemers in een Horizon 2020 consortium

Wij adviseren met klem om het aantal kernpartners dat betrokken is bij een project te beperken. Dat kan door andere organisaties die nodig zijn via een onderaanneemconstructie te laten bijdragen. Onderaanneming wordt vaak gezien als onwenselijk. Toch zagen wij in een veelvoud van projecten die wij ontwikkelden en beheerden, dat onderaanneming juist beter was voor de implementatie van het project. Dat geldt vooral wanneer een deel van het werk betrekking heeft op het realiseren van demo’s of pilots op grote schaal (bijvoorbeeld engineering, of contractonderzoek voor de eigenlijke uitvinder en houder van innovatief intellectueel eigendom).

Wat is het ideale consortium in een Horizon 2020 project?

Het ideale partnerschap hangt sterk af van het type project. Maar kleinere consortia werken over het algemeen beter, efficiënter en vaak effectiever. Ook is het onze ervaring dat partners met kleinere, minder belangrijke budgetten minder gecommitteerd zijn aan een project, en daardoor minder effectief. Het is daarom de moeite waard om serieus te overwegen op welke manier u consortia zo klein mogelijk kunt houden, om projectsucces te garanderen.